„Dzieci są kwiatami, które oświecamy,
ale to one same rozkwitają pełnią
swojej wolności i piękna”.
Sebastian Stec
Wybór ścieżki edukacyjno-zawodowej to proces długotrwały, który rozpoczyna się już w wieku przedszkolnym. Rodzice są pierwszymi i najważniejszymi autorytetami w życiu dziecka, które z wiekiem stara się ich naśladować. W wieku przedszkolnym opieramy się głównie na zabawie, podstawowej i ulubionej formie aktywności i w oparciu o nią warto organizować sytuacje sprzyjające wzbudzaniu i rozwijaniu uzdolnień i zainteresowań. W przedszkolu rozmawiamy o zawodach. Podejmujemy tematykę w zakresie doradztwa zawodowego. Często do współpracy zapraszamy rodziców naszych przedszkolaków, przedstawiających swoją pracę. Zachęcam rodziców, aby nie żałowali czasu, uwagi i pomysłów.
Zasiane ziarno zainteresowania przyniesie w przyszłości owoc, z którego będziecie państwo dumni. Każde dziecko posiada indywidualne cechy, predyspozycje i talenty, które rozwijane i pielęgnowane mogą w przyszłości zadecydować o wyborze kariery zawodowej. O zainteresowaniach dziecka świadczy: sposób spędzania wolnego czasu, preferowane zainteresowania, rodzaj wybieranych zajęć, zabaw. Mogą to być zdolności manualne – rozwijać będą zainteresowania plastyczne; dobry słuch i poczucie rytmu – będą rozwijać zainteresowania muzyczne; dobrze rozwinięta motoryka i koordynacja ruchowa – będą rozwijać zainteresowania sportowe. Talent to wybitna zdolność, coś, w czym jesteśmy dobrzy bez wkładania w to większego wysiłku. Zdolność z kolei to umiejętność wykonania jakiejś czynności. Pojęcie zdolności można odnieść do wielu osób. Talent jest znacznie rzadziej spotykany. Już w wieku przedszkolnym możemy dostrzec pewne predyspozycje naszych dzieci.
Jak rozpoznać zainteresowania dziecka?
- Obserwuj dziecko w różnych sytuacjach: w trakcie samodzielnej zabawy w domu, zajęć w grupie, na podwórku. Przypatrz się, jak się zachowuje, jakiego rodzaju aktywności wybiera, czym się najchętniej bawi, z kim, jakie role przybiera.
- Dostarczaj wielu różnorodnych okazji do eksperymentowania, swobodnego poznawania świata. Zapewnij różnorodne zabawki (klocki, instrumenty, plastelinę, modele, przedmioty codziennego użytku, samochody).
- Zabieraj dziecko w różne miejsca, angażuj w różne czynności.
- Daj przyzwolenie na spontaniczną twórczość. Nie narzucaj pomysłów, rozwiązań, nie wskazuj dróg, które Tobie wydają się dobre. Pozwól, aby spontanicznie i z naturalną ciekawością w bezpiecznych warunkach doświadczało siebie, otoczenia, odkrywało pasje.
Zdolności mogą być wrodzone, jednak ich rozwój wymaga wytrwałości i pracy nad sobą. Wyróżniamy zdolności ogólne i specjalne.
Do zdolności ogólnych zaliczamy:
- inteligencję,
- spostrzegawczość,
- wyobraźnię,
- zdolność do uczenia się,
- zręczność (sprawność ruchową).
Zdolności specjalne – kierunkowe to takie właściwości, które stwarzają możliwości uzyskania wybitnych osiągnięć w konkretnej dziedzinie.
Do zdolności specjalnych zaliczamy m.in.:
- zdolności matematyczne,
- językowe,
- plastyczne,
- muzyczne,
- sportowe.
Jak wspierać dziecko w planowaniu przyszłości zawodowej?
- Pomagaj w znajdowaniu zainteresowań i uzdolnień – obserwuj.
- Rozmawiaj z dzieckiem o jego pasjach.
- Pokaż, że też masz zainteresowania.
- Poświęć czas i cierpliwie odpowiadaj na pytania.
- Rozmawiaj z dzieckiem o zawodach, pracy wykonywanej przez Ciebie.
- Daj dziecku czas na odkrycie talentu – nawet jeśli nie interesuje się niczym konkretnym w tym momencie, nie przyspieszaj i nie rób nic na siłę.
- Dostrzeż jego mocne strony, nie porównuj go z innymi dziećmi, lecz szukaj jego wyjątkowości.
Człowiek rodzi się z różnymi zdolnościami, a rozwijanie talentu służy każdemu. Świadomość swoich mocnych stron jest istotna w budowaniu pozytywnego odbioru swojej osoby.
Pedagog
